Lịch sử hình thành và phát triển

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN 

    Năm 1965, khi Đế quốc Mỹ leo thang chiến tranh ra miền Bắc, Hà Nội trở thành mục tiêu ném bom, phá hoại của địch. Nhân dân miền Bắc vừa tập trung nguồn lực xây dựng đất nước, làm hậu phương vững chắc cho miền Nam đánh Mỹ, thì lúc này lại phải chống đỡ chiến tranh phá hoại. Ngành Y tế Thủ đô đang rất khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị nghèo nàn, nhân lực mỏng, khả năng chuyên môn rất hạn chế, ngoài nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, phải đảm nhận thêm việc cấp cứu bộ đội và nạn nhân chiến tranh. Bằng sự hợp tác quốc tế vô tư, trong sáng,  chính phủ và nhân dân Cu Ba đã cử các đoàn chuyên gia tình nguyện là các Giáo sư, Bác sỹ sang giúp Việt Nam. Bệnh viện Bích Câu là một trong những cơ sở được các bạn Cu Ba giúp đỡ. Đáp ứng nhu cầu mới về công tác y tế đối với bộ đội và nhân dân thủ đô, đồng thời nâng cao hiệu quả chương trình hợp tác quốc tế với chuyên gia y tế Cu Ba,  ngày 18/6/1969, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba được thành lập  trên cơ sở sát nhập 4 đơn vị:

• Bệnh viện Bích Câu

• Bệnh viện Hoàn Kiếm
• Bệnh viện Tai mũi họng – Răng hàm mặt 33 Nhà Chung
• Khoa Răng giả 58 Hàng Bông

    Lúc đầu, bệnh viện có 450 giường bệnh với 22 khoa phòng, có 520 cán bộ, gồm 144 bác sỹ và cán bộ Đại học, 164 Điều dưỡng (trước gọi là Y tá) và 22 cán bộ chuyên môn khác.

    Tại thời điểm này, bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba là bệnh viện đa khoa lớn nhất của Sở Y tế Hà Nội, đảm nhận nhiệm vụ là tuyến đầu ngành trong công tác khám, chữa bệnh của Thành phố, bao gồm các chuyên khoa sau:

• Khoa cấp cứu hồi sức đặc biệt A5
• Khoa Tiêu hóa
• Khoa Tim mạch
• Khoa Thần kinh
• Khoa Nội tổng hợp
• Khoa Khoa Lây (hiện nay là khoa Truyền nhiễm)
• Khoa Tai mũi họng
• Khoa Răng hàm mặt
• Khoa Điện quang (hiện nay là khoa Chẩn đoán hình ảnh)

    Khoa Nhi với 80 giường bệnh đảm nhận nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe trẻ em của quận Hoàn Kiếm, ngoài ra còn có một số chuyên khoa lẻ như chuyên khoa Mắt, Da liễu, Xét nghiệm, Đông Y (hiện nay là khoa Y học cổ truyền), Vật lý trị liệu, Giải phẫu bệnh lý.

   Bệnh viện là một trong những cơ sở thực hành và đào tạo cho sinh viên của Đại học Y Hà Nội, Đại học Dược Hà Nội, Trường Trung học Y tế Hà Nội.

    Bệnh viện là điểm sáng về hợp tác y khoa quốc tế, nhiều đoàn chuyên gia đến giảng dạy, trao đổi chuyên môn và làm việc thường xuyên, đặc biệt là các đoàn chuyên gia đến từ đất nước Cu Ba anh em.

    Bệnh viện đã rất thành công trong triển khai hai chuyên khoa Tai mũi họng và Răng hàm mặt. Một trong những kỹ thuật triển khai thành công phải kể đến là phẫu thuật cho bệnh nhân có khe hở môi - vòm miệng. Những hoạt động này của bệnh viện là nền móng cho triển khai đồng loạt các phẫu thuật tạo hình đối với các bệnh nhân là nạn nhân chiến tranh, các bệnh nhân có dị tật bẩm sinh vùng hàm mặt.... Những hoạt động nhân đạo đã thu hút sự quan tâm sâu sắc của các tổ chức y tế trên thế giới, trong đó có nhiều nước như Cu Ba, Hoa Kỳ, Liên Xô. Giáo sư Nguyễn Huy Phan, bằng hoạt động chuyên môn y khoa của mình tại bệnh viện, là một trong những thành viên đầu tiên bắc nhịp cầu tăng cường giao lưu nhân đạo Việt - Mỹ, dẫn đến bình thường hóa quan hệ với Hoa Kỳ. Việc hợp tác giữa bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cu Ba và bệnh viện Trung ương Quân đội 108 với sự tham gia chuyên môn của Giáo sư Nguyễn Huy Phan đã được đánh dấu bằng quyết định số 2493/QĐ-UB, ngày 25/5/1990 của UBND thành phố Hà Nội về việc thành lập Trung tâm phẫu thuật tạo hình và thẩm mỹ Hà Nội.

    Năm 1992, cả nước bước vào giai đoạn đổi mới, ngành Y tế Hà Nội cần thay đổi về phân bố và cơ cấu lại các bệnh viện trong thành phố, bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cu Ba được chuyển đổi từ một bệnh viện đa khoa lớn thành bệnh viện chuyên khoa. Đây là dấu mốc vô cùng quan trọng trong lịch sử phát triển của bệnh viện.

    Toàn bộ cơ sở 92 Trần Hưng Đạo gồm các chuyên khoa đầu ngành về Nội khoa, Hồi sức cấp cứu được sát nhập về Bệnh viện Thanh Nhàn; Khoa Ngoại, khoa Nhi, khoa Y học cổ truyền, Vật lý trị liệu được sát nhập về Bệnh viện Saint Paul; Phòng khám Mắt sát nhập Trung tâm Mắt Hà Nội; Phòng khám Da liễu sát nhập Trung tâm Da liễu Hà Nội.

    Nhiều cán bộ của bệnh viện đã được phân công các vị trí quan trọng trong ngành Y tế như: Bác sỹ Lê Văn Bích - Trưởng khoa Tai mũi họng lên Bộ Y tế làm Trưởng ban chuyên gia, Bác sỹ Trần Văn Trường sang làm Viện trưởng phân viện Viện Răng hàm mặt (nay là Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương)

     Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cu Ba chỉ còn lại cơ sở tại 37 Hai Bà Trưng với 130 giường bệnh, 215 cán bộ, có 3 chuyên khoa lớn là: Răng hàm mặt, Tai mũi họng và Phẫu thuật tạo hình, biên chế thành 11 khoa, phòng.

    Tháng 9/1994, bệnh viện đã phát động chiến dịch “Vì nụ cười trẻ thơ”, phẫu thuật miễn phí cho các cháu dị tật khe hở môi, vòm miệng. Sau đó được sự quan tâm và giúp đỡ của Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam, đứng đầu là Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình, chương trình đã phát triển và duy trì hoạt động có hiệu quả. Từ năm 1994 đến năm 1998, bệnh viện đã phẫu thuật cho gần 4000 ca trẻ em dị tật môi - vòm miệng mà không để xảy ra sai sót chuyên môn lớn. Trình độ chuyên môn của đội ngũ bác sỹ, điều đưỡng của bệnh viện đã tiến bộ rất nhiều, bệnh viện đã phẫu thuật thành công cho những cháu cân nặng chỉ 3.9 - 4.5 kg. Đội ngũ bác sỹ gây mê, phẫu thuật viên vừa đảm bảo quy trình kỹ thuật chuyên môn vừa thực hiện tốt công tác an toàn người bệnh.

    Đến nay, bệnh viện là một trung tâm phẫu thuật khe hở môi - vòm miệng lớn nhất cả nước, được sự tín nhiệm cao của nhân dân các tỉnh phía Bắc và một số tỉnh thành phía Nam như Huế, Đà Nẵng, Tây Nguyên, An Giang, Cà Mau....

    Các mối quan hệ hợp tác với Viện - Trường, các tổ chức quốc tế vẫn luôn được tạo dựng, phát triển. Tổ chức Operation Smile Hoa Kỳ (Phẫu thuật nụ cười) hợp tác với bệnh viện đến nay vừa tròn 30 năm, sự hợp tác mở rộng sang các phạm vi khác như điều trị toàn diện cho trẻ em có dị tật khe hở môi - vòm miệng, vi phẫu thuật, tạo hình, điều trị di chứng bỏng, Nha khoa, vv...Tổ chức REI (Trao đổi nguồn lực quốc tế) thường xuyên cử chuyên gia sang giúp đỡ, trao đổi và đào tạo nhân lực, cập nhật các kiến thức mới trong điều trị bệnh lý chuyên khoa Tai mũi họng.

    Hai chuyên khoa đầu ngành Tai mũi họng, Răng hàm mặt là tuyến cuối về khám và điều trị chuyên khoa của Thành phố, 100% danh mục kỹ thuật của hai chuyên khoa đang thực hiện là danh mục kỹ thuật của bệnh viện hạng I. Bệnh viện đầu tư nhiều các trang thiết bị hiện đại như máy đo âm ốc tai, đo thính giác khách quan ABR/ASR, dao mổ plasma, máy laser CO2, hệ thống nội soi tai mũi họng ống mềm, máy siêu âm chuyên tim hiện đại…

    Chuẩn bị tiếp nhận bàn giao lắp đặt trang thiết bị mới như hệ thống nội soi thanh quản ống mềm video có chức năng phát hiện ung thư sớm, máy gây mê kèm thở có chức năng theo dõi khí mê, bộ đặt nội khí quản khó có màn hình, máy XQ răng toàn cảnh kỹ thuật số.

    Chẩn đoán hình ảnh đã được số hóa toàn bộ trang thiết bị như máy Xquang cao tần thường quy; máy chụp phim răng panorama - CEPH, không còn phải thu gom hóa chất rửa phim ướt, độc hại và ảnh hưởng môi trường.

    Các trang thiết bị cho kỹ thuật cao là phẫu thuật vi phẫu gồm kính hiển vi phẫu thuật thần kinh, mạch máu (cho 2 phẫu thuật viên đối diện có thể thực hiện) phục vụ nối mạch máu và các trang thiết bị hiện đại khác.

    Đặc biệt, bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba là cơ sở y tế đầu tiên của Việt Nam được trang bị hệ thống phẫu thuật nội soi để thực hiện phẫu thuật nội soi vùng hàm mặt như điều trị gãy xương lồi cầu, lấy sỏi tuyến nước bọt...

    Là bệnh viện chuyên khoa vùng đầu cổ nên bệnh viện đã quan tâm, đầu tư hệ thống phẫu thuật định vị 3D trong hàm mặt. Đây là hệ thống định vị phẫu thuật đầu cổ hiện đại nhất hiện nay, ứng dụng trong phẫu thuật nội soi mũi xoang và nền sọ. Khoa Tai mũi họng đã triển khai thành công các phẫu thuật có sử dụng hệ thống máy định vị phẫu thuật trong phẫu thuật mũi xoang, phẫu thuật vá nhĩ phục hồi chức năng tai... Hiện nay khoa đang triển khai thêm nhiều kỹ thuật mới, đó là các dịch vụ kỹ thuật như: Phẫu thuật u cuộn nhĩ, u cuộn cảnh, một số khối u nền sọ... Khoa cũng hợp tác với Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức phối hợp triển khai phẫu thuật u thần kinh thính giác, u màng não đường xuyên mê nhĩ, phẫu thuật nội soi u tuyến yên qua xoang bướm.

    Hoạt động của khối lâm sàng và cận lâm sàng không thể thiếu sự phối hợp và hỗ trợ của các phòng ban chức năng. Từ công tác cung ứng thuốc, vật tư đảm bảo chất lượng, đúng quy định của cơ quan quản lý, nâng cấp cơ sở hạ tầng, đáp ứng yêu cầu chuyên môn; đến xây dựng các cơ chế phân phối thu nhập công khai minh bạch, tạo môi trường làm việc để khuyến khích sự phát triển năng lực bản thân, đảm bảo chế độ đãi ngộ, nâng cao đời sống cho cán bộ nhân viên bệnh viện...tất cả đều đang triển khai hiệu quả và từng bước hoàn thiện.

   Hệ thống quản lý, giám sát chuyên môn cũng được rà soát và chuẩn hóa như các quy trình chuyên môn, quy trình làm việc.... Trình độ quản lý, năng lực chuyên môn của cán bộ bệnh viện tiến dần đến chuyên nghiệp, phù hợp với yêu cầu phát triển của bệnh viện trong tình hình mới, hoàn thành nhiệm vụ chính trị của cấp trên giao và của bệnh viện.